Vergi Senaryoları: Al–Sat, Staking, Airdrop Gelirleri

Vergi Senaryoları: Al–Sat, Staking, Airdrop Gelirleri

Giriş: Kripto Vergilendirmede Yeni Dönem

2025 itibarıyla Türkiye’de kripto varlıklara ilişkin vergilendirme sisteminde önemli düzenlemeler ve netleşmeler yaşanmaktadır. Artık alım‑satım, staking ve airdrop gibi kripto işlemlerine dair vergi uygulamaları daha belirgin hâle gelmiştir. Bu gelişmeler, hem bireysel hem kurumsal yatırımcılar için önemli yansımalar getiriyor. Bu yazıda bu üç temel gelir türü üzerinden vergi senaryolarını masaya yatırıyor, kriptomagic.com olarak yatırımcıların bilinçli karar vermesine ışık tutuyoruz.

1. Al–Sat (Ticari Alım-Satım) Gelirleri

a) Gelir Vergisine Tabi Sorunluluk

2025’te yürürlüğe giren “Dijital Varlıklar ve Kripto Finansal Araçlar Vergi Kanunu” çerçevesinde, kripto varlıkların alım ve satım işlemleri Gelir Vergisi kapsamında değerlendirilir; gelir vergisine tabi tutulur. Beyanname ile yıllık beyan yükümlülüğü getirilmiştir 

b) Yeni Yaklaşımla Yasal Yapı

Bu düzenleme, al‑sat kazançlarının “gelir vergisine tabi olması” gibi gerçekçi ve bağlayıcı bir statü sağlarken, daha önce Türkiye’de kripto alım‑satım gelirleriyle ilgili net bir düzenleme eksikliğini ortadan kaldırmıştır Ayrıca, EY Türkiye’ye göre kurumlar vergisi mükellefleri için işlemler kurum kazancı kapsamında değerlendirilmektedir; gerçek kişiler için ise hâlâ özel düzenlemeler tasarlanmalıdır 

Farz edelim ki Murat Bey, 2025 yılında 100.000 TL değerinde kripto alıp 130.000 TL’ye satıyor. Aradaki 30.000 TL’lik kazanç, gelir vergisine tabi olup yıllık beyanname ile beyan edilmelidir. Vergi dilimi ve oranı, bireyin diğer gelirlerine göre değişir; beyanname sonrası vergi ödemesi gerekir.

2. Staking Gelirleri (Menfaat Sağlayan İşlem)

a) Stopaj ve Menkul Sermaye İratı Kapsamı

Staking, farming ve benzeri işlemler “menfaat sağlayan işlem” olarak tanımlanmış ve stopaj uygulaması getirilmektedir; bu gelirler Menkul Sermaye İratı kapsamında vergilendirilir 

b) Uygulama Detayları

Yatırımcı, staking üzerinden düzenli gelir elde ediyorsa, platform veya aracı kurum tarafından stopaj uygulanır. Yatırımcı beyanname ile yıllık beyan sorumluluğuna sahiptir.

c) Senaryo Örneği

Örneğin Ayşe Hanım aylık ortalama 5.000 TL değerinde staking getirisi elde ediyor. Platform veya aracı kurum bu tutardan stopaj kesiyor. Ay sonunda net gelir düşülüp kalan tutar hesabına aktarılır. Ayşe Hanım yine de bu geliri yıllık beyannameye eklemekle yükümlüdür.

3. Airdrop Gelirleri (Promosyon/Ödül Tokenları)

a) Diğer Kazanç ve İrat Olarak Vergilendirme

Airdrop ile elde edilen tokenlar “diğer kazanç ve irat” kategorisinde değerlendirilir. Bu gelir türü de vergiye tabidir: değerleri tespit edilip beyan edilir 

b) Tanımlama ve Değerleme

c) Senaryo Örneği

Airdrop tokenlarının gelir vergisine tabi tutulması, kazancın elde edildiği andaki Türk Lirası değeri üzerinden hesaplanır. Bu, tokenların piyasa değeri ya da üçüncü taraf değerlendirmeleriyle belirlenebilir.

c) Senaryo Örneği

Deniz Bey, bir borsa promosyonu kapsamında 500 dolarlık (yaklaşık 30.000 TL) token airdrop kazanıyor. Bu tutar, “diğer kazanç ve irat” olarak gelir vergisine tabi olup yıllık beyanda yer almalıdır. Platform, bu airdrop’u beyan edilmesi gerektiğine dair yatırımcıyı bilgilendirebilir.

4. Türkiye’de Vergisel Çerçeve ve Eksikler

a) Hukuki Tanım ve Mevzuattaki Gelişmeler

Türkiye’de kripto varlıklar genellikle “gayri maddi varlık” olarak değerlendiriliyor. Bu durum, mevcut vergi sisteminde belirsizlikler doğuruyor  Ancak söz konusu “2025 Dijital Varlıklar ve Kripto Finansal Araçlar Vergi Kanunu” ile alım‑satım, staking, airdrop gibi işlemlere dair vergilendirme zemini güçlendirilmektedir 

b) Uluslararası Karşılaştırma

İngiltere’de airdrop, staking, madencilik gibi işlemler genel gelir kapsamında, al‑sat işlemleri ise sermaye kazancı olarak vergilendirilirken Türkiye’de bu netlik yeni yeni kazandırılıyor. Diğer birçok ülke gibi Türkiye de beyannameli ve stopaj yöntemlerini benimsiyor.

c) KDV ve Diğer Vergiler

Bazı akademik önerilerde, kripto işlemlerinden doğan gelirlerin KDV’den muaf tutulması gerektiği belirtilir—özellikle rekabet avantajı ve sektörel gelişim açısından  EY Türkiye’ye göre ise, KDV yerine BSMV (Banka ve Sigorta Muamele Vergisi) gibi dolaylı vergiler değerlendirilmelidir 

5. Uygulama Aşamaları ve Yatırımcıya Öneriler

a) Kayıt ve Takip

Kripto işlemlerinizde tarih, miktar, işlem kuru gibi bilgileri özenle kaydedin. Bu tür belgeler, beyanname aşamasında gereklidir. Otomatik kripto vergi yazılımları kullanmak işinizi kolaylaştırır 

b) Profesyonel Destek

Vergi hukuku uzmanlarından, özellikle kripto vergisi konusunda uzman avukatlardan destek almak, beyan sürecinde yanlışlıkları önler ve vergi uyumunu artırır.

c) Küçük Ölçek ve Muafiyet

Bazı önerilerde, belirli bir gelir eşiğinin altında kalan küçük ölçekli kripto işlemlerinin vergiden muaf tutulması öneriliyor; bu, idarenin ve yatırımcının yükünü azaltabilir 

6. Özet Tablosu: Vergi Tipine Göre Kripto Gelir Türleri

Sonuç: Yatırımcı için Bilinçli Yol Haritası

Kripto dünyasında alım-satım, staking ve airdrop gelirleri artık vergi mevzuatı kapsamında net bir şekilde düzenlenmektedir. 2025 itibarıyla, “Dijital Varlıklar ve Kripto Finansal Araçlar Vergi Kanunu” sayesinde bu gelir türleri açıkça tanımlanmış ve vergisel yükümlülükler belirginleşmiştir. Yatırımcılar, kripto işlemlerini bir yandan kazanç kapısı olarak görürken, diğer yandan vergi yükümlülüklerini de dikkate alarak hareket etmelidir. kriptomagic.com olarak bu alanlarda yatırımcıya rehber olmaya devam edeceğiz.