Kripto Platformları İçin Zorunlu Sermaye 150 Milyon TL’ye Çıkarıldı

Kripto para ekosisteminde Türkiye’de yeni bir dönemin kapıları aralanıyor. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık hizmet sağlayıcıları için ikincil düzenlemeleri Resmî Gazete’de yayımladı. Buna göre, kripto varlık platformlarının asgari sermaye şartı 150 milyon TL, saklama kurumlarının ise 500 milyon TL olarak belirlenirken, sektörde denetim, likidite, yurt dışı kısıtlamaları gibi pek çok alanda yeni yükümlülükler getirildi. Bu düzenlemeler, yatırımcı güvenini artırmayı, lisanssız faaliyetleri sınırlamayı ve global standartlarla uyumu hedefliyor.

Aşağıda bu değişimin detaylarını, etkilerini ve sektörde nasıl yankı bulacağını ele alıyoruz.

Yeni Düzenlemenin Temeli: Tebliğlerde Ne Değişti?

13 Mart 2025 tarihinde SPK tarafından “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ (III-35/B.1)” ile “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılarının Çalışma Usul ve Esasları ile Sermaye Yeterliliği Hakkında Tebliğ (III-35/B.2)” Resmî Gazete’de yayımlandı. 

Bu tebliğler, sektörde regülasyon eksikliğine işaret eden pek çok boşluğu kapatmayı amaçlıyor. Özellikle sermaye yeterliliği, denetim yükümlülükleri, müşteri varlıklarının korunması, likidite yükümlülükleri ve faaliyet türlerine ilişkin sınırlandırmalar başlıca yenilikler arasında yer alıyor. 

Sermaye Yeterliliği Şartı: 150 Milyon TL

• Kripto varlık alım-satım platformları için asgari sermaye şartı 150 milyon TL olarak belirlendi. 
• Kripto varlık saklama hizmeti sunan kuruluşların sermaye şartı ise 500 milyon TL olarak öngörüldü. 
• Ayrıca, öz sermayenin ve likit rezervin belirli oranlarda tutulması ve sermaye yapısının düzenli şekilde korunması şart koşuluyor. 
• SPK, her yıl sermaye tutarlarının yeniden değerlenmesini öngörmekte olup, bu tutarın her yılın Haziran sonu itibarıyla sağlanması zorunlu olacak. 

Bu bağlamda, pek çok küçük veya orta ölçekli kripto platformu yeni şartları karşılamakta zorlanabilir ve sektörde konsolidasyon dalgası yaşanabilir.

Denetim, Likidite ve Müşteri Varlık Koruması

Yeni düzenleme yalnızca sermaye şartı ile sınırlı kalmıyor; platformların işleyişine dair birçok teknik ve hukuki zorunluluk gündeme geliyor.

Likid Rezerv Zorunluluğu

Platformlar, müşteri varlıklarının %3’ü kadar likit rezerv tutmak zorunda olacak.  Bu rezervin hangi varlıklardan oluşabileceği ve değerleme kriterleri SPK tarafından belirlenecek. 

Müşteri Varlıklarının Ayrıştırılması

• Platformlar, müşteri nakitlerini kendi bünyesinde tutamayacak; bu nakitler bankalarda müşteriye ait münferit hesaplar üzerinde tutulacak ve platformun kendi nakit varlıklarından ayrılacak. 
• Müşteri varlıklarının en az %95’i lisanslı saklama kuruluşlarında tutulacak. 
• Platform ile saklama kuruluşu arasında sözleşme imzalanması zorunlu olacak. 

Bu yaklaşımla, platformlar müşterilerin fonlarını şirket bilançolarından ayrı tutmak ve olası iflâs durumlarında müşterinin zarar görmesini engellemek amacıyla daha güvenli bir yapı kurmak zorunda bırakılıyor.

Denetim ve Rezerv Kanıtı

• Platformlar yılda bağımsız denetime tabi tutulacak. 
• Bilgi sistemleri bağımsız denetimden geçmeli. 
• Rezerv kanıtı (proof of reserves) denetimi zorunlu olacak. 

Bu denetim yükümlülükleri, platformların mali şeffaflığını artırmayı ve kullanıcı güvenini pekiştirmeyi hedefliyor.

Faaliyet Sınırlamaları ve Ticaret Ünvanı Düzenlemeleri

Yeni düzenleme ile platformların sunabileceği hizmetler ve kurumsal yapılarına yönelik birçok sınır getirilmiş durumda.

Yasaklanan Faaliyetler

• Kaldıraçlı işlemler yapılamayacak. 
• Türev araç sözleşmeleri, kredili alım satım, açığa satış ve ödünç işlemler yapılamayacak. 
• Platformlar diğer sektörlerde ticaret yapamayacak, sadece kripto varlık hizmeti faaliyeti yürütecek. 

Ticaret Ünvanı ve Marka Düzenlemeleri

• Platformların unvanında “kripto varlık alım satım platformu” ibaresi yer almalı. 
• Saklama hizmeti veren kuruluşların unvanında “kripto varlık saklama kuruluşu” ibaresi zorunlu olacak. 
• Platformlar marka adlarını kullanmak istediklerinde SPK’dan onay almak zorunda. 

Bu düzenlemeler, sektörde marka şeffaflığını ve kullanıcılar açısından anlaşılabilirliği artırmayı amaçlıyor.

Yurt Dışı Platformlara Kısıtlamalar ve Lisans Zorunluluğu

Yeni düzenlemeyle Türkiye piyasasına hizmet veren yabancı platformlara da sınırlamalar getiriliyor:

• Yurt dışı merkezli kripto platformları, Türkiye’de yatırımcılara izin almadan hizmet veremeyecek. 
• Platformların Türkiye’ye yönelik reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetleri SPK iznine tabi olacak. 
• Yabancı platformlar, Türkiye piyasasına yönelik iş modelini, tanıtımını ve kullanıcı kazanımını sınırlamakla yükümlü olacak. 

Bu adımla SPK, kontrol dışı yabancı platformların Türkiye yatırımcıları üzerindeki etkisini sınırlandırmayı amaçlıyor.

Geçiş Süreci ve Zamanlama

Yeni düzenlemeler, bazı yükümlülüklerin aşamalı olarak hayata geçmesini öngörüyor.

• Asgari sermaye ve öz sermaye şartları, 30 Haziran 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek.
• Platformların kuruluş izni aldıktan sonra 6 ay içinde faaliyet izni almak üzere SPK’ya başvurmaları gerekecek. 
• Bazı denetim, rezerv kanıtı ve bilgi sistemi yükümlülükleri için belirlenen takvimler mevcut. 
• SPK, düzenlemelerde belirttiği usullere aykırı davrananlara yaptırım uygulama hakkına sahip olacak. 

Sonuç olarak, sektör oyuncularına geçiş süreci boyunca uyum fırsatı tanınırken, uyumsuzluk halinde ceza veya faaliyet durdurma mekanizmaları devreye sokulacak.

KriptoMagic.com’a Göre Değerlendirme: Fırsatlar, Riskler ve Beklentiler

Bu yeni düzenleme paketi, kripto piyasasında önemli bir kırılma noktası olabilir. KriptoMagic.com olarak değerlendirmemiz:

Fırsatlar

1. Yatırımcı Güveni Artabilir: Sermaye ve denetim koşulları netleşince, yatırımcılar phishing, dolandırıcılık ve likidite riski açısından daha güvenli piyasalarda işlem yapmaya yönlenebilir.
2. Kurumsal Girişler Hızlanabilir: Büyük finansal kurumlar, lisanslı platformlarla çalışma eğiliminde olacak.
3. Piyasa Konsolidasyonu: Küçük oyuncular birleşebilir, sektörde güçlü oyuncular daha da güçlenebilir.

Riskler

1. Yüksek Maliyet Baskısı: 150 milyon TL sermaye şartı birçok platform için büyük yatırım gerektirecek; bazıları sektörden çekilebilir.
2. Yenilikçi Proje Baskısı: Kaldıraçlı işlemlere yasak, türev piyasalarının sınırlanması yeni ürün geliştirmeyi zorlaştırabilir.
3. Uygulama ve Denetim Zorlukları: Denetim süreçleri, rezerv kanıtı, bilgi sistemi yükümlülükleri teknik ve hukuki kapasite isteyen adımlar.

Beklentiler

• 2025 sonuna kadar sektörde lisanslı oyuncu sayısı önemli ölçüde artabilir.
• Kullanıcı eğitimine ve teknik altyapıya yatırım yapan platformlar avantaj kazanacak.
• SPK’nın denetim kapasitesine yatırım yapması kritik olacak; uygulama ve yaptırım safhası önemli rol oynayacak.
• Türkiye’nin kripto para piyasasında daha düzenli, uluslararası denetim normlarına uygun bir yapıya geçmesi bekleniyor.

KriptoMagic.com olarak, bu düzenlemeleri yakından takip etmeye devam edeceğiz. Sektör aktörleriyle yapılan görüşmeler, teknik uygulama süreçleri ve kullanıcı gelişmeleriyle ilgili detayları önümüzdeki günlerde aktarmaya devam edeceğiz.